Ирина Кротова - Эсперанто с Юлио Баги. Рассказы

султана немного смягчился: milda – мягкий) kaj li denove (и он снова: nova – новый), malpli severtone alparolis la kamparanon (менее суровым тоном обратился к крестьянину: pli – более, больше, tono – тон).

— Ci, stultulo, kial ci batis tiun ĉi pian homon, kiu ja pekis nenion kontraŭ ci? Respondu! — tiel la sultano severmiene vokis lin por konfeso kaj senkulpigo.

— Granda estas Allah kaj Lia profeto Mahomedo! — nia kamparano respondis profunde kliniĝante antaŭ la suvereno.

Je tiu grava religia laŭdo la sultano leviĝis, ankaŭ la korteganoj, poste ili residiĝis. La kolero de la sultano iom mildiĝis kaj li denove, malpli severtone alparolis la kamparanon.

— Nu, bone (ну хорошо, ладно), mi vidas (я вижу), ke ci ne estas ĝisfunde fripono (что ты не закоренелый: «до дна, основательно» мошенник: fundo – дно). Respondu do (отвечай же), kial ci bastonumadis tiun derviŝon (почему ты колотил этого дервиша), kiu ja nenion malbonan faris al ci (который ведь ничего плохого не сделал тебе: bona – хороший, добрый)?

— Granda estas Allah kaj Lia profeto Mahomedo! — la kamparano piatone respondis (крестьянин благоговейным тоном ответил) levante la okulojn al la alta ĉielo (поднимая глаза к высокому небу).

La sultano kaj korteganoj (султан и придворные) — kion fari (что делать)? — denove leviĝis (снова поднялись), poste residiĝis (потом снова сели). Jes (да), ĉar estas religia regulo tiel fari (потому что есть религиозное правило так делать), tamen la sultano malpacienciĝis (однако султан потерял терпение: «сделался нетерпеливым»: pacienco – терпение), iom akre avertis nian kamparanon (немного резко предупредил нашего крестьянина: akra – острый; резкий):

— Nu, bone, mi vidas, ke ci ne estas ĝisfunde fripono. Respondu do, kial ci bastonumadis tiun derviŝon, kiu ja nenion malbonan faris al ci?

— Granda estas Allah kaj Lia profeto Mahomedo! — la kamparano piatone respondis levante la okulojn al la alta ĉielo.

La sultano kaj korteganoj — kion fari? — denove leviĝis, poste residiĝis. Jes, ĉar estas religia regulo tiel fari, tamen la sultano malpacienciĝis, iom akre avertis nian kamparanon:

— Bone (ладно), bone, stultulo (глупец), sed tamen fine respondu (но всё же наконец ответь: fino – конец), kial ci traktis tiel kruele (почему ты обошёлся так жестоко: trakti – вести переговоры; обходиться, обращаться) per cia bastono tiun ĉi pian derviŝon (твоей палкой с этим благочестивым дервишем)?

— Granda estas Allah kaj Lia (велик Аллах и Его)... — komencis trankvile nia kamparano (начал спокойно наш крестьянин), sed kiam la sultano (но когда султан), la korteganoj leviĝis (придворные поднялись), poste residiĝis, li ne povis eĉ fini la frazon (он не смог даже закончить фразу).

La sultano, kun violkolora vizaĝo pro kolero (с фиолетовым: «цвета фиалки» лицом от злости: violo – фиалка), kriegis al li (закричал ему):

— Bone, bone, stultulo, sed tamen fine respondu, kial ci traktis tiel kruele per cia bastono tiun ĉi pian derviŝon?

— Granda estas Allah kaj Lia... — komencis trankvile nia kamparano, sed kiam la sultano, la korteganoj leviĝis, poste residiĝis, li ne povis eĉ fini la frazon.

La sultano, kun violkolora vizaĝo pro kolero, kriegis al li:

— Hej, ci, fripono (эй, ты, мошенник), ci dezerta ŝakalo (ты пустынный шакал: dezerto – пустыня), ci kukurbkapulo (ты болван: «тыквенная голова»: kukurbo – тыква, kapo – голова), se ankoraŭ unufoje ci riskos ripeti la samon (если ещё один раз ты рискнёшь повторить то же самое: unu – один), mi ĵuras je la barbo de la profeto (я клянусь бородой пророка), ci ricevos tiajn dudek kvin batojn sur viajn plandojn (ты получишь таких двадцать пять ударов по твоим пяткам: plando – подошва ноги), ke ili valoros eĉ kvindek (что они будут стоить даже пятьдесят)! Respondu (отвечай), kial ci draŝis tiel kruele la derviŝon (почему ты молотил так жестоко дервиша)?!

— Hej, ci, fripono, ci dezerta ŝakalo, ci kukurbkapulo, se ankoraŭ unufoje ci riskos ripeti la samon, mi ĵuras je la barbo de la profeto, ci ricevos tiajn dudek kvin batojn sur viajn plandojn, ke ili valoros eĉ kvindek! Respondu, kial ci draŝis tiel kruele la derviŝon?!

La kamparano profunde riverencis antaŭ la sultano (крестьянин низко: «глубоко» поклонился перед султаном).

— Ho (о), granda sultano (великий султан), aŭskultu min kaj

--">