Уладзімір Арлоў - Пакуль ляціць страла

Уладзімер Арлоў

100 пытаньняў пісьменьніку

Усе правы абаронены. Ніякая частка гэтага выдання не падлягае адлюстраванню, капіяванню, захаванню ў базах дадзеных альбо пошукавых сістэмах, распаўсюджванню любымі магчымымі сродкамі і спосабамі без папярэдняга пісьмовага дазволу праваўладальніка.

Заснавальнік і каардынатар сэрыі Аляксандар Лукашук

Мастацкі рэдактар Генадзь Мацур

Рэдактар Аляксандра Макавік

Электронная кніга падрыхтавана па выданні:

Арлоў, Ул.

Пакуль ляціць страла / Уладзімер Арлоў. — Радыё Свабода, 2012. — 400 с. — (Бібліятэка Свабоды. ХХІ стагодзьдзе.)

ISBN 978-0-929849-43-0.

У кнізе выкарыстаныя фатаздымкі Генадзя Драздова, МіколыКузьміча і Сяргея Шапрана.

Шчыры дзякуй Культурна-адукацыйнай Фундацыі ОрсаРамана.

 © Уладзімер Арлоў, 2012

© Радыё Свабодная Эўропа / Радыё Свабода, 2012

© Распаўсюджванне. ТАА «Электронная кнігарня», 2017

Страла Адысэя

Ἄνδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον, ὅς μάλα πολλὰ...

Гамэр

Пра мужа мне раскажы, Муза, які жыве ў дарозе

Ад часу, калі сьцяг яго любы чырвоны на белым

Барбар на стужкі ірваў і сьмяяўся, і паэт у гісторыку

Даў клятву: ніколі не адмовіць нікому, хто кліча і хоча

Пачуць зь першых вуснаў праўду пра ўсё, што было

На зямлі гэтай, пра герояў і юдаў яе, пра нядолю і славу,

Пра каханьне і здраду, балі і бітвы, перамогі і страты,

Якія ня страчаны конча, а ёсьць вечным скарбам,

Нашай казной невычэрпнай, пакуль мы шануем і помнім,

І келіх, і меч і пяро ўздымаем, бо ўсё гэта ёсьць,

Бо было, а, значыць, і будзе, і мова, і сьцяг, і пасад

Між народаў, і тое вясельле апошняе, калі Радзіма,

Як Пэнэлёпа, дасьць лук жаніхам і той, хто нацягне

Цяціву, мусіць пацэліць стралой праз тузін калец,

І першае зь іх — гэта гонар, другое — адвага,

Трэцяе — мужнасьць, чацьвертае — годнасьць,

Пятае — цьвёрдасьць, а шостае — мудрасьць,

Сёмае — гэта цярплівасьць, а восьмае — хітрасьць,

Дзявятае — шчырасьць, дзясятае ёсьць справядлівасьць,

І адзінаццатае — вернасьць сабе, й таямнічае самае

Дванаццатае — любоў узаемная, якая была, ёсьць і будзе

На берагах Дзьвіны, пад званамі Сафіі, у кельлі Еўфрасіньні

За часам чумы і ў снах імпэратара, на дзікіх палях

І паромах Ля-Маншу, у кавярнях Вільні і гасподах Прагі,

На хвалях свабоды, у ложках каханак і нетрах радаводу

Імёнаў, якія зьмяніліся і якія ніколі ня зьменяцца,

Пакуль ляціць страла кучаравага полацкага Адысэя.

Аляксандар Лукашук, Радыё Свабода

Было

Вацлаў Гавэлсупроць Пятра І

Спадар Уладзімер! Мы часта чуем і гаворым, што Беларусь — эўрапейская краіна. А як, на вашую думку, ці сапраўды яна такая ўжо эўрапейская? Можа, пасьля двухсот гадоў у Расейскай, а потым у савецкай імпэрыі, мы ператварыліся ў эўразійцаў, а прызнацца ў гэтым мужнасьці не хапае?

Воля, студэнтка

Гістарычна, культурна, мэнтальна Беларусь належыць да Эўропы.

Нашы гарады жылі паводле магдэбурскагаправа. Нашы студэнты вучыліся ў эўрапейскіхунівэрсытэтах. Беларуская архітэктура мае помнікіўсіх эўрапейскіх стыляў, пачынаючы з раманскагаі готыкі. Беларускія землі былі ўсходнім аванпостамРэнэсансу і Рэфармацыі — зьяваў, якія на стагодзьдзіпрадвызначылі рух эўрапейскай цывілізацыі. Дзякуючы Францішку Скарыну нашыя продкі ў тую эпоху чацьвертыя ў хрысьціянскім сьвеце атрымалі друкаваную Біблію на сваёй мове. Раней за ангельцаў, французаў, палякаў... Напісаныі выдадзены па-беларуску Статут Вялікага КнястваЛітоўскага 1588 году быў самым перадавым зборамзаконаў у тагачаснай Эўропе.

На ўсход ад Смаленску пачынаўся іншы сьвет, дзе асоба мела нязьмерна менш правоў і магчымасьцяў. Нават самыя знакамітыя баяры ў Масковіі былі «холопами государевыми» . Там, на вялікі жаль, не было ні талерантнасьці, ні магдэбурскага права, ні Рэнэсансу...

Безумоўна, наша нацыянальная самасьвядомасьць за дзьвесьце гадоў пагрозьліва дэфармаваная. Велізарная колькасьць беларусаў працягваежыць у расейскацэнтрычным, а значыць, эўразійскім гістарычным і культурным полі. Цяперашнююўладу гэта цалкам задавальняе.

Вобласьці сьвяткуюць свае юбілеі, грунтуючысяна датах стварэньня царскіх губэрняў, што ўтварыліся пасьля інкарпарацыі нашых земляў. Віцебская губэрня, да --">