Luis Neto - Mediuma Poemaro

DOMBROWSKI

HODIAŬ KAJ MORGAŬ

Estu kiel la lampo, kiu lumas, Ne pensante pri sia konsumiĝo; La devojn siajn virta hom' plenumas, Pro la konscio servi, ĝis finiĝo.

Oleon novan verŝas la Sinjoro En vazon, por la plua lumigado. Se ŝajnas, ke en brust' forvelkas koro, Ĝi povos bati plu en sama grado.

La morgaŭ nur al Dio apartenas, Li sola scias, kio estos iam; Sed homo tamen ja obstine penas Profeti ĉiel, kaj fiaskas ĉiam.

Koncernas homon nur labori; kio Estonte venos - ne de li afero; Problemojn terajn lasu li al Dio, Kaj plugu, semu, fruktu sur la Tero!

20/6/1961

A. DOMBROWSKI

VIVBATALO

Se ĉio en la vivo estus glata, Larĝa vojo, sen kavoj kaj sen faloj; Se ĝi estus veluro, delikata Lanugo de persik' aŭ de petaloj;

Se vivo estus lago plej serena, Sen skuiĝo, sen eĉ plej eta ondo; Se migrado tra ĝi estus senpena, Edeno de l' prapatroj tera mondo;

Se ĝi havus neniom da sufero; Se homidon ne trafus la doloro, La Planedo ne do nomiĝus "Tero", Elspiranta haladzon en la koro.

Kio estus la homo? ĉu anĝelo? Sed "anĝeloj" malĝojas, ankaŭ ploras; Ĉu ekzistas nur ĉarmoj en "ĉielo", Ĉu nur floroj sen dornoj tie floras?

Eksciu do, karega frato mia, Vi, ankoraŭ pelata de l' imago: En la mondo transtera ne alia Ol iama la vivo, sed ne lago!

Kaj kredu: eĉ mi dirus - tute male, Ĉar, se vundadis nin propraj doloroj, Malĝojas ni, ke kuras hom' fatale Al frua mort', kaj sangas niaj koroj.

Ni flanken metu do la fantazion Kaj vidu mondon, kia en realo; Ni nin ekkonu, sed plej ĉefe Dion, La veran Estron de la vivbatalo!

28/6/1961 - A. DOMBROWSKI

CELO

Se vivo havus ja nenian celon, Ĝi do ne vivo, sed nur simple morto; Ĝi estus barko, kiu perdis velon, Marioneto sub tirana sorto.

Se ĉio iras laŭ regul' kaj normo, Se leĝoj staras por la bon' de ĉio, Ne volu homo, ke vekiĝu ŝtormo, En paco vivu laŭ la vol' de Dio.

Li manĝos fruktojn laŭ la sem' en grundo, Ridos aŭ ploros li laŭ ĉiu ago; Konduto ja ne restas en profundo, Sed ĝi elvenos en la temp' de pago.

De ni dependas nia sort' sur Tero Kaj aliloke en la granda Spaco; Se ni nur volus, estus for sufero, Ne plu milito, sed ĉiama paco.

29/6/1961

A. DOMBROWSKI

DORMO

Dormado al la korp' estas donita Por la ripozo justa post laboro; Ĝin indas kunhelpanto plej merita De la subtila filo de l' Sinjoro.

Simile morto al la hom' okulojn Post kelka tempo fermas... Kaj l' animo Ekflugas same inter la karulojn, Vivantajn longe trans la tera limo.

Sed kio estas homo en mateno Post dormo? Ĉu li estas jam alia? Ĉu lin ne ligas tiu sama ĉeno Da zorgoj pri la pano familia?

Nu, trans la Tero ankaŭ dormo estas: La koro haltas ĉe la lasta spiro... Jen nun karuloj pro l' enveno festas, Sed jen aliaj ploras de sopiro.

Mateno nova por l' anim' libera, Kaj tagoj sekvas tagojn, jar' post jar'... Ĉiela mondo kuŝas apud Tera, Homaroj ambaŭ - sama la Homar'...

30/6/1961

A. DOMBROWSKI

FORTOJ

Laciĝas korpo, sed animo forta Neniam ja rezignas pri batalo; Cindriĝas materio, parto morta, Sed ne rustiĝas de l' anim' la ŝtalo.

Benata kadukiĝo, kondukanta La korpon en la tombon, sed animon Al la Ĉielo, kie ĉio vanta Nuliĝas, transflugante teran limon!

Benata ruiniĝo de la ĉeloj Ĉe subtiliĝo de la vera saĝo! Pliproksimiĝas lumo de la steloj Ĉe la kreskado de la homa aĝo.

Kaj kion homo celus sur la Tero Pli altan, ol hardiĝo kaj sciado Pri la esenco de la Dia Vero, Sen ridinda fiero, sen parado?

Juneco, laŭ popol' , estas senscia, Maljuneco - senpova kaj mizera... Unu estas la forto materia, La dua, profundaĝa, forto vera!

2/7/1961

A. DOMBROWSKI

SUPRAĴO

Supraĵo estas kelkafoje bela, Ekzemple: ŝaŭma brusto de la maro, Vizaĝ' naiva de floret', ĉiela Lazuro, ridoj de amanta paro.

Ne ĉiam tamen bele ĝi mienas, Eĉ tre malbele, kun mien' terura; Al ĝi la homo ne volonte venas: Afer' allogas, se supraĵo pura...

Ho kiam homo vidos nur ĝis nazo Kaj ne rigardas ĝis la plejprofundo? Al li atenton tiras nur la vazo, Folioj, floroj, sed ne sem' en grundo.

Lin interesas sole ĝu' momenta, Belec' ekstera, kvankam iluzia; Post masko sidas eble kor' sensenta, Putrinta kerno aŭ dezert' glacia.

Kiom da bela tamen sub malbela, Kiom da nobla en malriĉa domo: Seneksteraĵa, sed interne hela De am' al Dio kaj de Di' al homo!

8/7/1961

A. DOMBROWSKI

BONO

Se vi taksas la vivon laŭ la kvanto Da suferoj, da nigraj tagoj, aŭdu: Vivadon de plezuroj ne aplaŭdu, Eĉ multe pli suferas bonvivanto.

Dolor' estas necesa polurilo De l' animo senscia kaj sensperta; Kaj tial, por ke ĝi fariĝu lerta, Jen tiel helpas Patr' al Sia filo.

Kion scias pri Vivo ĝuamulo? Li ne konas la benon de la larmoj, Li zorgas nur pri la mondumaj ĉarmoj Kaj disperdas la tempon sen kalkulo.

Se li scius, ke ĉiu minuteto Por homo estas hor' de viv' aŭ morto, Li konfesus, ke kulpas ne la sorto, Se li pereos en mortiga reto.

Por ni estu plezuro ĉe bonfaro; Se ĝi kostas doloron, nu, ne gravas: Pli bone, se ni sole bulkon havas, Ol se mankus tritik' al la Homaro!

9/7/1961

A. DOMBROWSKI

EGOIMO KAJ FIERO

Egoismo, fier' - kancer' kaj pesto, Pli detruas, ol pesto kaj kancero; Konsumiĝas de ili eĉ ne besto, Kies koron sanktigas amofero.

Kion gajnas de tio l' egoisto? Fierulo pavema, kion vi? Ĉiu estas el vi la mortigisto Ne de homoj, sed vere mem de si.

Donacemo - por kio tru' en mano?! Humileco - ridinde! - sklava sento! Jen parolo de ambaŭ, sed la pano Ĉu ne mankos al ili en momento?

Li miloble pli havas, kiu donas, Ĉu moneron, ĉu simplan aman vorton; Ĉion mondan nur Dio ja disponas Kaj laŭ faroj difinas ĉies sorton.

Kial do vi fremduloj en socio? Kial putri sen amo kaj sen celo? Al spitantaj l' Eternan Leĝon Dio Ne malfermas la pordojn de l' Ĉielo!

10/7/1961

A. DOMBROWSKI

UNUEAMU

En malesper', sen celo, sen konsolo, Malam' flamanta en la kor' al ĉiu, Jen vagas homo kun mortinta volo, Sen ies amo kaj sen am' al iu.

Sed kial plumbaj liaj paŝoj? Nubo Al li l' animon ĝis sufoko stringas; Por li en mondo ĉio estas dubo, De l' ver' malveron li jam ne distingas.

Laŭ tia voj' neniu trafas celon, Des malpli venas al konad' de Vero; Se li do volas iam en Ĉielon, Amon unue portu hom' sur Tero!

18/7/1961

JOZEFR WASNIEWSKI

- 81 - KONTRASTOJ

Odoras floroj, sed ne ĉiuj same, La ventoj blovas, sed ne kvar egalaj; Ankaŭ la homoj povas vivi ame Aŭ fie morti sur kampoj batalaj.

Akvo por vivo, ankaŭ akv' por morto, Pomo por nutro, pomo de malpaco, Vorto de amo kaj malama vorto, Premanta ĉelo kaj senlima Spaco.

La blanka neĝo kaj

--">